به نام بی نام او
قابل توحه همراهان عرفان کیهانی (حلقه)
بلاتکلیفی وضیعت محمدعلی طاهری«طب مکمل، عداوت داخلی و عنایت خارجی»
شادی رحمانی / مقاله وارده / رادیو کوچه
آن چه در پی می‌آید مقاله‌ای
وارده در خصوص وضعیت «محمد علی طاهری» بنیان‌گذار حرکتی موسوم به «طب
مکمل» است. آقای طاهری قریب به بیست ماه است که دست‌گیر شده و تاکنون به
طور روشن از اتهام‌های وارده و وضعیت وی در دست نیست. رادیو کوچه بنابر
وظیفه خود در خصوص انتشار نظرها و دیدگاه‌ها به درج این مقاله اقدام کرده
است. محتوای این نوشته دیدگاه‌های مستقل نویسنده است و در صورتی که نظر و
یا پاسخی به این نوشته دارید می‌توانید برای رادیو کوچه ارسال کنید.
در
واپسین روزهای سال ۲۰۱۲، آنتالیای ترکیه میزبان اولین کنفرانس جهانی
روان‌شناسی و جامع‌شناسی بود. در میان شرکت کنندگان این کنفرانس، مقالات یک
محقق ایرانی توجه بسیاری را به خود معطوف ساخت. این محقق «محمدعلی طاهری»
نام دارد و تا کنون نظریات او، به ویژه در حوزه‌ی طب مکمل، جوایز و
تقدیرهایی را از سوی مجامع علمی کشورهای مختلف از آن خود ساخته، اما وضعیت
کنونی وی و این گرایش در ایران مورد سوال است.
این
روزها در شهرهای کوچک و بزرگ ایران، کلاس‌هایی به نام «فرادرمانی» برپاست و
فرادرمان‌گرها در ایران و سایر کشورهای جهان مشغول فعالیت هستند. محمدعلی
طاهری، بنیان‌گذار فرادرمانی، از سه دهه پیش معرفی و آموزش فرادرمانی به
علاقه‌مندان را آغاز کرد و زمینه تحقیق و پژوهش درباره این فعالیت که طب
مکمل یا جایگزین از سوی طرف داران آن خوانده می شود را فراهم کرده، طبی
«ایرانی» که در آن هیچ یک از محدودیت‌های طب رایج مانعی بر سر راه درمان
بیماریهای مختلف محسوب نمی‌شود.
سازمان‌ها
و نهادهای بین‌المللی، امروزه تاثیر انواع طب مکمل یا جایگزین را در درمان
بیماریها پذیرفته‌اند و تعداد بسیاری از بیماران در سراسر دنیا از
شیوه‌های مختلف آن بهره می‌جویند. هم‌چنین سرمایه‌گذاری برای تحقیقات در
این حوزه افزایش داشته و محبوبیت استفاده از شیوه‌های مختلف آن نیز بیش‌تر
شده است.
در
ایران نیز استفاده از روش‌های طب مکمل از جمله برخی درمان‌های معنوی،
طرف‌داران زیادی دارد. به‌طوری‌که یک مطالعه «اپیدمیولوژیک» نشان داده است
تعدادی از شهروندان تهرانی از انواع مختلف درمان‌های مکمل استفاده
کرده‌اند. در هر یک از این شیوه‌ها، تعریف متفاوتی برای بیماری و سلامت
وجود دارد. اما به طور کلی در هیچ یک از این روش‌ها به انسان به عنوان یک
موجود تک بعدی نگاه نمی‌شود.
فرادرمانی،
یکی از این روش‌های درمانی طب مکمل است که در آن هیچ دخالتی کمیتی به
معنای به کار‌گیری شیوه‌های درمانی پزشکی رایج، یعنی استفاده از دارو،
جراحی صورت نمی‌گیرد. در فرادرمانی، بیماری عبارت است از اختلال در هر یک
از ابعاد و اجزای وجودی انسان. به همین دلیل است که در این مکتب، توجه به
کل وجود انسان اساس درمان او را تشکیل می‌دهد.
بر
اساس نظریه فرادرمانی، عناصر تشکیل دهنده جهان هستی عبارت‌اند از: ماده،
انرژی و آگاهی (شعور). در این نگرش، انسان مجموعه‌ای از جسم، روان، ذهن و
ابعاد متعدد و ناشناخته دیگر است که هر یک از این اجزا شعور یا آگاهی مخصوص
به خود دارند و از مجموع شعور اجزا، شعور کل حاصل میشود. شعور کل (یا
شبکه شعور کیهانی) مجموعه هوش مندی، خرد و آگاهی حاکم بر جهان هستی است که
عنصر اصلی جهان هستی را تشکیل می‌دهد.
در
این مکتب، اعتقاد بر این است که هرگاه بین شعور اجزا با شعور کل ارتباط
برقرار شود، شعور کل قادر به اصلاح، ترمیم و درمان شعور اجزا – شامل جسم و
روان – از طریق شعور ذهن خواهد بود.
از
آن‌جا که مکانیسم تاثیر درمان‌های مکمل، با درمان‌های معمول پزشکی متفاوت
است، تردیدها و اما و اگرهایی در مورد اثربخشی و کارآمدی این روش‌ها وجود
دارد. برای همین هم محمدعلی طاهری در سال‌های گذشته سعی کرده تا با مراکز
علمی کشور، مانند دانش‌گاه‌ها و بیمارستان‌های ایران ارتباط برقرار کند و
فرادرمان‌گرها بتوانند این شیوه درمانی را زیر نظر مراکز معتبر علمی اثبات
کنند. نتیجه این تلاش‌ها برگزاری کلاس‌هایی در دانش‌گاه‌های علوم پزشکی
تهران و دانش‌گاه علوم پزشکی ایران، اختصاص چند پایان نامه دوره دکتری
پزشکی و هم‌چنین چند پروپوزال علمی به موضوع بررسی اثر فرادرمانی بر انواع
بیماریها در دانش‌گاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی کشور بوده است.
اما
فعالیت‌های علمی با موضوع فرادرمانی به داخل مرزهای ایران محدود نشده و در
کشورهای دیگر نیز طرف‌دار پیدا کرد و مراکز تحقیقاتی کشورهای مختلف به
بررسی نتایج به دست آمده از فرادرمانی علاقه نشان داده‌اند. اعطای سه
دکترای افتخاری و ده‌ها جایزه علمی به محمدعلی طاهری، به عنوان بنیان‌گذار
فرادرمانی، از دانش‌گاه‌ها و مراکز علمی کشورهای روسیه، بلژیک، کره جنوبی،
رومانی، آذربایجان و ارمنستان حاصل فعالیت‌های فرادرمانگران در این سال‌ها
بوده است.
با
این حال روند فعالیت فرادرمانگران در داخل کشور، با بازداشت محمدعلی
طاهری و جلوگیری از فعالیت فرادرمانگران در سال ۱۳۹۰ یک‌باره متوقف شد.
نامه‌های محرمانه‌ای به بیمارستان‌ها و مراکز علمی کشور ارسال شد که
مسوولان این مراکز را از ادامه هم‌کاری با فرادرمانگران منع می‌کرد. اما
فعالیت پژوهش‌گران این حوزه در خارج از مرزهای جمهوری اسلامی ایران ادامه
داشته و فرادرمانی هم‌چنان موضوع مقالات علمی متعدد در همایش‌ها و
کنگره‌های علمی سراسر دنیا است و مراکز تحقیقاتی بسیاری درباره این روش طب
مکمل ایرانی مطالعه می‌کنند.
با
توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش‌هایی که تا امروز در این حوزه انجام
شده است، تاثیر فرادرمانی بر انسانها، حیوانات، گیاهان و حتا در شرایط
آزمایش‌گاهی و نیز بر روی مواد آلی قابل توجه است. در مقابل، وضعیت امروز
محمدعلی طاهری و فرادرمانگران در داخل ایران، روایت‌گر برخورد قرون وسطایی
حاکمیت این کشور با هرگونه نوآوری علمی و عرفانی است، نگاهی که گویی با
اندیشه‌ی آدمی سر جنگ دارد و راه را بر هرگونه ابراز عقیده‌ای می‌بندد. همه
روزه رسانه‌های دولتی ایران از بازداشت فرادرمانگران در شهرهای مختلف
ایران خبر می‌دهند و چندی پیش نیز خبر قطعی شدن حکم دادگاه محمدعلی طاهری
را اعلام کردند، پنج سال حبس تعزیری، نه‌صد میلیون تومان جریمه نقدی و
هفتاد‌و‌چهار ضربه شلاق، بعد از درخواست تجدید نظر در حکم بدوی، تغییر
نکرده و دادگاه انقلاب جمهوری اسلامی ایران، مصرانه خواستار اجرای آن شد.
محمد
علی طاهری هم اکنون بیش از بیست ماه است که در زندان اوین و در بند امنیتی
سپاه پاسداران (۲ الف) به سر می‌برد و آخرین شنیده‌ها حاکی از این است که
وی از اواسط آذر ماه در اعتصاب غذا به سر می‌برد. علت این اقدام نیز علاوه
بر اعتراض به حکم صادره، ضبط دفاعیات او از سوی بازجوهای پرونده است، این
دفاعیات که در حدود دویست صفحه و در زندان نگاشته شده بود در پاسخ به کتابی
است که چندی پیش توسط موسسه‌ای تحت عنوان «بهداشت معنوی» و با تحریف
اساس‌نامه عرفان حلقه و استناد به آن‌ها، منتشر شده است. این موسسه‌ی به
ظاهر مردمی که دفتر مرکزی آن در قم واقع است، وابسته به سپاه پاسداران بوده
و کارشناسان اصلی آن را بازجوهای اطلاعات سپاه تشکیل می دهند.
وظیفه
این گونه موسسات، رصد نحله‌های معرفتی در سطح جامعه‌ی ایران و برخورد با
آن‌ها بوده و بدیهی است که با امنیتی جلوه دادن این گروه‌ها، بودجه‌های
کلان خود را برای سران نظام توجیه کرده، حیات خود را تضمین می‌کنند. البته
بدیهی است که آبشخور این مقوله، روی‌کرد سلطه طلبانه‌ی حکومت ایران برای
کنترل افکار مردم است که مستلزم وجود نظام گستردهی تفتیش عقاید می‌باشد.
با
وجود تمام این سخت‌گیری‌ها و فشارها، به نظر نمی‌رسد راه بر فعالیت
فرادرمانگران بسته شود. این شیوه‌ی درمانی، هم‌چنان می تواند یکی از
امیدهای مبتلایان به بیماریهای لاعلاج و صعب‌العلاج باشد و بیماران در
کشورهای مختلف می‌توانند فرادرمان‌گرانی را پیدا کنند و از این راه، بهبود
یابند.
